1.6 میلیارد کارگر غیررسمی در خطر فقر مطلق - وبلاگ لاوان

به گزارش وبلاگ لاوان، سمیرا، 42 ساله است و در یکی از شهرهای حاشیه تهران زندگی می نماید. او تا پیش از شیوع ویروس کرونا، برای انجام کارهای نظافتی 4 روز در هفته را به تهران می آمد و برای 8 ساعت کار، روزی 130 هزار تومان دریافت می کرد. او مانند دیگر کارگرهای خدمات نظافت، منتظر اسفندماه، روزهای پر کار و عیدی های مردم بود. اما ویروس کرونا، تمام برنامه هایش را به هم زد. او نه تنها کارش را از دست داد، بلکه خودش و دو دخترش به کرونا مبتلا شدند. او می گوید: دو ماه است که مطلقا هیچ کاری نکرده ام و هیچ درآمدی نداشته ام. همه هم کرونا گرفتیم و خرج درمان هم اضافه شد. کمی پس انداز داشتم که چیز زیادی از آن باقی نمانده است. حتی از فکر کردن به هفته های آینده و باقی ماندن این شرایط، وحشت دارم.

این فقط اوضاع این روزهای یک زن در ایران نیست. سازمان بین المللی کار در گزارشی که به تازگی با عنوان کووید-19 و دنیای کار منتشر نموده، هشدار داده است: افت شدید در ساعات کاری، به معنای آن است که 1.6 میلیارد کارگر در اقتصاد غیررسمی - نیمی از کل نیروی کار دنیا - در خطر جدی از بین رفتن معیشت خود هستند. بیش از نیمی از این کارگران را هم زنان تشکیل می دهند.

بر اساس گزارش کووید-19 و دنیای کار، این کارگران آسیب پذیرترین گروه در جمعیت 3.3 میلیارد نفری نیروی کار دنیا هستند. این کارگران در بخش هایی از اقتصاد فعالند که بیشترین آسیب را از کرونا دیده است.

آسیب پذیرترین کارگران از کووید-19

در روز دنیای کار و کارگر، نهادهای بین الملی بیشترین توجه خود را به کارگران در اقتصاد غیررسمی داده اند. بازیافت نماینده های زباله، دستفروشان خیابانی، گارسون ها، کارگران ساختمانی، کارگران حمل ونقل و کارگران خانگی در این دسته اند. آن ها آسیب پذیرترین گروه از بحران کرونا به حساب می آیند.

صندوق بین المللی پول نیز در این باره با تاکید بر آسیا می نویسد: قرنطینه کامل یا جزئی برای جلوگیری از شیوع کووید-19 روی کسب وکارها و کارگران در سراسر دنیا به خصوص آسیا تاثیر زیادی داشته است. در این میان، آسیب پذیرترین گروه کارگران کسانی هستند که کارهای نیمه وقت و شغل های موقتی بدون بیمه های اجتماعی دارند. آن ها در بخشی از اقتصاد فعالیت می نمایند که نه اقتصادیات دارد و نه قانونی روی آن نظارت می نماید. آن ها به عنوان کارگران غیررسمی شناخته می شوند. آسیب پذیری این کارگران تا حد سقوط کامل درآمد و از دست دادن معیشت است.

بر اساس گزارش صندوق بین الملی پول، کارگران غیررسمی بخش عظیمی از نیروی کار را در بسیاری از کشورها تشکیل می دهند اما آن ها هیچ مرخصی استعلاجی یا مزایای بیکاری ندارند. دسترسی آن ها به امکانات و مزایای بهداشت و درمان نیز متزلزل است. بسیاری از این کارگران، خویش فرما و یا روزمزد هستند. بنابراین اگر آن ها برای مدت طولانی کار ننمایند، درآمد و معیشت تمام خانواده شان در خطر جدی قرار می گیرد.

صندوق بین الملی پول به سیاست گذاران هشدار می دهد: زمان، همه چیز است. اقدامات و سیاست گذاری موثر برای جلوگیری از سقوط کارگران غیررسمی به فقر عمیق تر، باید به سرعت انجام گردد. البته با اینکه کشورهای آسیا بودجه و ظرفیت محدودی دارند، اقداماتی را برای یاری به آسیب پذیرترین ها انجام داده اند. اما بیش از این ها، احتیاج است.

بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار، در ماه اولی که بحران کرونا دنیا را درگیر کرد، درآمد کارگران غیررسمی 60 درصد به طور متوسط در دنیا کاهش یافت. این کاهش درآمد، در آفریقا و آمریکا 81 درصد، در آسیا و اقیانوسیه 21.6 درصد و در اروپا و آسیای مرکزی 70 درصد بود.

کاهش ساعت کار، دیگر خطر عظیم برای آسیب پذیرترین گروه کارگران است. بسیاری از مشاغل ساعتی هستند و بسیاری از کارگران ساعتی حقوق می گیرند. حالا بحران کووید-19 باعث کاهش بی سابقه ای در ساعات فعالیت اقتصادی شده است. آن کارگرانی هم که حقوق شان وابسته به ساعت است، بیشترین آسیب را می بینند.

بر اساس برآورد سازمان بین الملی کار، 12.4 درصد از ساعات کار در آمریکا و 11.8 درصد در اروپا و آسیای مرکزی در سه ماهه دوم سال جاری از دست می فرایند. در دیگر مناطق دنیا نیز بالای 9.5 درصد از ساعات کار کم می گردد. از دست رفتن ساعات کار، شرایط 305 میلیون شغل تمام وقت را تحت تاثیر قرار می دهد.

زندگی 2.7 میلیارد کارگر در معرض خطر

در سراسر دنیا 436 میلیون کسب وکار در معرض خطر بالا برای اختلال جدی قرار داردند. این کسب وکارها در بخش هایی از اقتصاد هستند که سخت ترین ضربه را از ویروس کرونا خورده اند؛ از جمله 236 میلیون خرده فروشی، 111 میلیون واحد فراوری صنعتی و 42 میلیون بنگاه املاک می شوند.

سازمان بین المللی کار اعلام نموده است که تعطیلی های کامل یا جزیی مشاغل باعث شده زندگی و کار 81 درصد جمعیت کارگر دنیا یعنی 2.7 میلیارد کارگر تحت تأثیر قرار بگیرد. آخرین گزارش این سازمان می گوید بسیاری از کسب وکارها با ضررهای فاجعه بار روبه رو شده اند. این شرایط می تواند خاتمه کار شرکت های کوچک باشد.

علاوه بر آنهایی که در نتیجه تعدیل ها کار خود را از دست می دهند، بسیاری هم ساعت کارشان کم می گردد و در نتیجه درآمد کمتری خواهند داشت. براساس برآوردهای جدید دنیای سازمان بین المللی کار ساعات کاری در سه ماهه دوم سال 2020 تا 6.7 درصد کاهش می یابد، یعنی 195 میلیون کارگر تمام وقت در دنیا کارشان کم می گردد، حتی اگر بتوانند فعالیت های جایگزین پیدا نمایند و مثلا سراغ کار کشاورزی در نواحی روستایی بفرایند. اما شوکی که به بازار کار وارد شده است، یکدست نیست و برخی از بخش ها رکود بیشتری را تجربه نموده اند.

کسب وکارهای خرده فروشی و عمده فروشی بیشترین سهم کارگران را دارند، کارگرانی که حقوق کم دریافت می نمایند و حمایت نمی شوند. بر اساس گزارش سازمان بین المللی کار، این گروه 482 میلیونی شامل صندوق داران، سهام داران، مغازه داران و کارگران مشاغل مرتبط اند. کارگران این بخش که در فعالیت های ضروری مشغول به کار هستند، مثلا توزیع غذا ممکن است به کار ادامه دهند، اما با ریسک سلامت شغلی بیشتری روبرو خواهند شد. کارگران مشاغل غیرضروری با تعطیلی های گسترده و کاهش های حاد در اشتغال و ساعات کار روبرو می شوند. دسته دیگر کارگران بخش خدمات اسکان و غذا هستند که 144 میلیون نفرند. در برخی کشورها این مشاغل با تعطیلی کامل یا شیب تند کاهش تقاضا روبروند. بیش از نیمی از این کارگران را زنان تشکیل می دهند.

این سازمان در گزارش جدید خود می نویسد: همه گیری ویروس کرونا به عنوان بدترین بحران دنیای از زمان جنگ دنیای دوم، باعث اختلال بی سابقه در اقتصاد و بازار کار شده است. اکنون 68 درصد از کل نیروی کار دنیا در کشورهایی زندگی می نمایند که کار در آن ها تعطیل شده است. تقریبا تمام کارمندان و کارگران خویش فرما در کشورهایی با درآمد پایین تر از متوسط، در شرایط بیکاری قرار دارند. این کشورها محدودیت های اقتصادی زیادی دارند و بخش زیادی از اقتصادشان، غیررسمی است.

سازمان بین المللی کار تاکید می نماید: بدون منابع جایگزین درآمدی، این کارگران و خانواده هایشان هیچ راهی برای زنده ماندن نخواهند داشت.